Festival Via Musica kruipt in het hoofd van Sigmund Freud

Festival Via Musica kruipt in het hoofd van Sigmund Freud

Festival Via Musica, dat van 8 t/m 11 augustus 2024 door heel Flevoland (inclusief de Noordoostpolder) wordt gehouden, heeft als thema Ode an Freud. De grondlegger van de psychoanalyse behoort tot de meest invloedrijke psychologen en denkers van de twintigste eeuw. Componist Gustav Mahler ging, tijdens de wanhopige laatste fase van zijn leven, bij hem te rade. Het verhaal over hun wandeling in 1910 in de Leidse binnenstad is alom bekend.
 

Apollo Ensemble en Musica Gloria

Freud zelf was geen muziekliefhebber. “We kunnen zelfs wel stellen dat hij bang was voor muziek omdat hij geen vat kon krijgen op de heftige emoties die het kan oproepen”, zegt festivaldirecteur Marion Boshuizen. Die ongrijpbaarheid van muziek staat centraal in het programma van Musica Gloria op de vrijdagmiddag. Het festival opent een dag eerder met het aangrijpende Das Lied von der Erde van Mahler, uitgevoerd door het Apollo Ensemble, alt Rosina Fabius en tenor Mark Omvlee. Festival Via Musica omvat vijftien concerten in acht steden en dorpen verspreid over heel de provincie. De zaterdag staat traditiegetrouw in het teken van de rondreisconcerten door de Noordoostpolder. Het jonge Belgische ensemble Musica Gloria, met onder meer hoboïste Nele Vertommen, brengt een programma vol Engelse barokmuziek. Alle mogelijke temperamenten komen langs, van het uitbundige Sound the Trumpet van Daniel Purcell tot het melancholieke Oh Solitude van Henry Purcell, die in When Orpheus uit Celestial Music did the Gods inspire een ode brengt aan Orpheus, symbool voor de kracht van muziek.
 

Lenneke Ruiten

Stersopraan Lenneke Ruiten en het Ciconia Consort brengen in het programma Wiener Maiblumen – Freud in Wenen onder meer Verklärte Nacht van Arnold Schönberg en het veel minder bekende Maiblumen blühten überall van diens leraar, zwager en vriend Alexander Zemlinsky. Ook staan Der Tod und das Mädchen van Schubert en Die Nachtigall van Alban Berg op het programma. Het concert opent met delen uit Schönbergs Zehn frühe Walzer.
 

De geuren van Calliope Tsoupaki

Nieuw Amsterdams Peil speelt Narcissus: play for music scent, special voor hen geschreven door Calliope Tsoupaki. De Grieks-Nederlandse componiste brengt in dit zinsbegoochelende werk zowel de oren als de ogen en de neus in vervoering. Tijdens het concert worden vijf subtiele geurlagen verspreid, die de componist in nauwe samenwerking met geurexpert Tanja Deurloo (Annindriya) ontwikkelde. Met het geheel van klanken, geuren en sferen dringt het publiek door tot de ervaring van Narcissus, de adolescente jongeling uit de Griekse mythologie, die verliefd wordt op zichzelf, sterft en transformeert in een bedwelmend geurende bloem. Narcissus en Freud hebben een bijzondere connectie, via de schilder Salvador Dali, die Metamorfose van Narcissus voor Freud schilderde.
 

Tobias Borsboom

Pianist Tobias Borsboom brengt het programma De Levenskunst van Salomé. Lou Andreas-Salomé was schrijfster, filosofe en psychoanalyticus, zij onderhield nauwe contacten met vooraanstaande denkers als Rilke, Nietzsche en Freud. Haar vrije, onafhankelijke geest gaf haar opmerkelijke inzichten. Borsboom neemt het publiek mee in een verkenning van haar ideeën, die verbanden blootleggen tussen onze vroegste kindertijd, de liefde en de kunst. Dit krijgt weerklank in muziek van Robert Schumann, Friedrich Nietzsche en Edvard Grieg. De symfonische liederencyclus Das Lied von der Erde, die in het openingsconcert klinkt, is gebaseerd op zes oude Chinese gedichten over de onafwendbare sterfelijkheid van de mens en over de schoonheid van de natuur. Mahler roept op om zuinig te zijn op de aarde. Het programma Well met by moonlight van het Butter Quartet en het slotconcert Freud & Goethe met het Apollo Ensemble weerspiegelen de ideeën van Freud over droominterpretatie. Op vrijdagmiddag wordt de allereerste psychoanalytische film Geheimnisse einer Seele vertoond, in 1926 gemaakt door de Oostenrijkse regisseur Georg Wilhelm Pabst.
 
Kijk voor de volledige programmering op de website, en bekijk alvast de onderstaande trailer.